Spanningsklachten/ Burn-out
Spanningsklachten komen voort uit stress. Dit kan leiden tot allerlei klachten zoals gevoelens van onrust, chaotisch gedrag, vergeetachtigheid, piekeren, concentratie- en slaapproblemen. Te hoge werkdruk, problemen op uw werk of spanning in uw relaties of gezin kunnen een hoge tol van u eisen. Dat kan resulteren in overbelasting, uitputting en eventueel een burn-out. Dat is met name het geval als er in stressvolle perioden niet de gelegenheid voor herstel is, of wordt genomen, dan kan men overspannen en uitgeput raken.
Stressklachten zijn vervelend, maar hebben een belangrijke functie. Het zijn de eerste signalen dat je te veel hooi op je vork hebt. Je lichaam protesteert! Het waarschuwt dat je zult moeten zorgen voor herstelmomenten om erger te voorkomen. Het is dan ook belangrijk om die signalen niet te negeren.
Heeft u een aantal van onderstaande klachten, negeer die dan niet, maar ga er iets aan doen! Voorkom dat spanningsklachten tot overspanning eb burn-out gaan leiden.
Bij spanningsklachten kun je, ondanks de symptomen, sociaal of beroepsmatig nog redelijk functioneren.
Bij een burn-out bent u opgebrand. U voelt zich lichamelijk en geestelijk totaal uitgeput. Een burn-out is het gevolg van langdurige stressklachten die steeds erger geworden zijn en waaraan u te weinig aandacht heeft besteed.
Wat voor signalen krijg je dan?
- Lichamelijke signalen. Zoals gespannen spieren, ademhalingsproblemen, hartkloppingen,maag- en darmklachten. Stess tast het afweersysteem aan, waardoor je bijvoorbeeld vatbaarder wordt voor verkoudheid, griep en andere ziekteverschijnselen.
De volgende klachten komen vaak voor:- U bent steeds moe.
- U slaapt slecht.
- U heeft spierpijn, hoofdpijn, rugpijn.
- U heeft maagpijn, darmstoornissen.
- U heeft minder weerstand en daardoor meer kans op verkoudheid en griep.
- U heeft hartkloppingen, een hogere bloeddruk en cholesterol.
- U zweet en trilt meer.
- U heeft ademhalingsproblemen en bent sneller benauwd
Psychische signalen. Van stress wordt je bijvoorbeeld onrustig, opgejaagd prikkelbaar, lusteloos of somber.
-
- U kunt niet meer tot rust komen, u voelt zich opgejaagd.
- U bent prikkelbaar, snel geïrriteerd. U heeft een ‘kort lontje’.
- U heeft sombere buien, huilbuien en u piekert.
- U voelt zich angstig.
- U kunt niet meer genieten, u voelt zich lusteloos en futloos.
- U kunt slecht beslissingen nemen.
- U vergeet veel en u kunt zich slecht concentreren.
- U voelt zich onzeker en u heeft minder zelfvertrouwen.
- U heeft schuldgevoelens.
- Gedachtensignalen. Vaak ga je bij stress negatief denken en meer piekeren
- U kunt angstgedachten hebben: ‘het komt nooit meer goed’.
- U kunt negatieve gedachten hebben: ‘ik ben niets waard’.
- U kunt agressieve gedachten hebben: ‘ze kunnen barsten’
- U kunt zelfopofferingsgedachten hebben: ‘ik zal het wel weer doen’.
- Gedragssignalen. Als gevolg van de aanwezige lichamelijke, psychische en gedachtensignalen kan het zijn dat u situaties gaat vermijden, eerder conflicten krijgt, te weinig ontspanning neemt en dan bv. nog harder gaat werken.
- U presteert minder en u maakt meer fouten.
- U rookt steeds meer en u gebruikt veel alcohol of drugs.
- U eet te veel of juist te weinig.
- U gebruikt steeds meer slaap- of kalmeringsmiddelen.
- U heeft geen zin in seks.
- U gaat steeds meer uw sociale contacten uit de weg.
Oorzaken burn-out/ spanningsklachten
De oorzaken van burnout kunnen dus zowel sociaal (hoge belasting), psychisch (perfectionistisme) als biologisch (aanleg) zijn. Mensen die vanuit zichzelf perfectionistisch zijn, (overdreven) plichtsgetrouw zijn en moeilijk grenzen aan kunnen geven blijken gevoeliger voor burn-out dan mensen die die eigenschappen niet hebben. Ook kan men van nature gevoeliger zijn voor stress en overbelasting.
De volgende eigenschappen kunnen maken dat je gevoeliger bent om spanningsklachten/burn-out te ontwikkelen:
- De neiging hebben tot perfectionisme
- Hard werken
- Plichtsgetrouwheid
- Toegewijd en idealistisch zijn
- Ambitieus zijn
- De behoefte hebben je te bewijzen
- Doelgerichtheid
- Moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen
- Moeite hebben met grenzen stellen
- Meer doen dan je kan
- Meer doen dan je moet
- Niet kunnen delegeren (=taken uit handen geven)
- Jezelf opofferen.
U loopt ook risico als omstandigheden die langdurig spanning geven zich opstapelen.
In de praktijk twee typen mensen te zijn die meer risico lopen om een burn-out te krijgen.
Ten eerste zijn dit de personen die ‘geen nee durven te zeggen‘. Dit zijn doorgaans precieze, ijverige werknemers die tijdens de burn-out vooral ongelukkig zijn omdat ze nu niet kunnen werken en vinden dat ze hun collega’s in de steek laten.
Het tweede type zijn personen die juist ’te graag ja zeggen‘. Dit zijn doorgaans dominante, prestatiegerichte personen die tijdens een burn-out in eerste instantie woedend zijn op het bedrijf dat hen dit heeft aangedaan.
In de behandeling zal er veel aandacht zijn om de wijze waarop u met stress omgaat in kaart te brengen en te leren te veranderen, zodat u in de toekomst dingen anders kunt gaan doen, waardoor u een terugval kan voorkomen.
Het is belangrijk je bewust zijn van de eigenschappen die tot je klachten geleid hebben en ermee te leren omgaan, om herhaling te voorkomen.
Klik hier voor 10 tips om werkstress aan te pakken
