Terugval en dan…
Alles wat je leert, dat gaat met vallen en opstaan! Een terugval is dus niet erg, zie het als een belangrijk leermoment.
1. Terugvalpreventieplan
een terugvalpreventieplan is bedoeld om voor jezelf in kaart te brengen:
- wat zijn moeilijke situaties voor je, waarin je makkelijk een terugval zou kunnen krijgen
- wat zijn dan je valkuilen?
- en wat heb je in de behandeling geleerd om die valkuilen te vermijden, of anders om te gaan met de voor jou moeilijke situaties.
Zie een terugvalplan als een soort gebruiksaanwijzing voor jezelf. Maak die op momenten dat het goed met je gaat, zodat je daar op terug kan vallen als je een terugval hebt, of als je voelt dat het minder met je gaat. Lees hier meer
2. En dan toch… een terugval!
Gefeliciteerd! Dat klinkt een beetje raar wellicht, maar toch. Immers alles wat je ooit in je leven geleerd hebt, heb je met vallen en opstaan geleerd. En van elke fout die je maakte , heb je geleerd om het een volgende keer beter te doen. Bedenk maar eens hoe kinderen lopen, dat gaat letterlijk met vallen en opstaan. En bij elke volgende stap proberen ze het lopen verder te perfectioneren. Zo hebben jij en ik lopen geleerd, fietsen en wat al niet meer. Jij kunt lopen, en vermoedelijk ook fietsen, en toch….. ook al doe je dat vast al heel veel jaren, ben je met regelmaat gevallen, en zul je vast nog met regelmaat vallen. En bij elke keer dat je valt is dat een les. Een volgende keer toch maar wat minder hard door die bocht fietsen, of toch wat beter opletten als je op de trap naar beneden loopt.
Stap 1: balen, huilen, voel je emoties maar
Als je een terugval hebt, begin vooral met daarvan flink te balen. Huil, baal, wordt boos op jezelf, wordt verdrietig, voel hoe ellendig het weer is, al die emoties…. dat mag vooral. Het is immers helpend om goed te beseffen dat het inderdaad niet leuk is om te vallen, dat dat zeer doet, en dat is motiverend om te voorkomen dat het een volgende keer weer gebeurt.
Bedenk een wat je tegen een kind zou zeggen, als het gevallen is, vermoedelijk troost je het en zet je het daarna weer neer om de volgende stap te gaan zetten.
Dit is het moment om dan de keus te gaan maken, ‘ga ik hier positief mee om, of niet’, ‘ga ik ten behoeve van mijn leerproces gebruiken of niet?’. Als je antwoord ja is, lees dan verder naar stap 2. Als je antwoord nee is, dan heb je het mogelijk nog nodig om wat langer alleen emotioneel te blijven.
Stap 2: afkloppen en weer doorgaan?
Als je uitgehuild, uitgebaald bent, bedenk dan eens de volgende dingen:
- je kunt pas een terugval hebben, als je een eindje vooruitgang geboekt hebt. En kennelijk heb je dus die vooruitgang geboekt, anders kun je het geen terugval noemen. Bedenk dat je een tijd terug, altijd in die – wat jij dan een terugval nu noemt – situatie zat.
- Het doorbreken van een jarenlange gewoonte kan niet zonder terugval in de oude gewoonte! Dat is echt onhaalbaar. Je moet het incalculeren. Als jij niet mag terugvallen van jezelf kun je niet leren van een terugval.
- bedenk, wat en hierboven staat. Elk leerproces gaat met vallen en opstaan, zie het als een heel goed leermoment, waarvan je veel kunt gaan leren. Of je dat inderdaad gaat doen, dat bepaal je zelf. Als je er op een positeive manier mee om gaat, dan kun er alleen maar sterker dan van worden. Als je er op een negatieve manier mee om blijft gaan, dan kies je ervoor om deze terugval je te laten ondermijnen, en je kiest er voor om niet op te gaan staan.
- bedenk eens wat er elk jaar weer gebeurd bij de Tour de France. De beste wielrenners van de wereld, en bij elke etappe zijn er weer grote valpartijen, hoe goed die renners ongetwijfeld ook geoefend hebben om dat te voorkomen. Wat doen ze…. afkloppen, opstappen en doorgaan.
Kortom: vallen, een terugval hebben, het hoort er allemaal bij, dat is helaas niet en mogelijk zelfs nooit te voorkomen. Jij hebt alleen de keus of je daar dan een leermoment van gaat maken, of dat je het nog erger uiteindelijk gaat maken, door zwaar bij de pakken neer te gaan zitten, en jezelf compleet gaat ondermijnen met negatieve gedachten als ‘dit komt nooit meer goed’, ‘wat ben ik toch een oen’ etcetera.
Wat zou je tegen een kind zeggen als die thuiskomt omdat zij een proefwerk verknalt heeft’, of huilend thuiskomt om dat ze van haar fiets is gevallen? Ik vermoed niet dat je gaat zeggen ‘dit komt nooit meer goed, ga jij maar bij de pakken neer zitten’. Vermoedelijk ga je zeggen ‘jammer, vervelend voor je, moet er ergens een pleister op?. en dan wat kun je doen om het een volgende keer beter te laten verlopen, en op naar de volgende etappe!
Heel veel succes dus gewenst om positief om te gaan met je terugval, dan kun je er alleen maar sterker van worden, en weet…. de volgende terugval is dan veel makkelijker op te vangen en te corrigeren!
Ik hoop dat je hier wat aan hebt, om de draad weer op te pakken, je hebt immers bewezen dat je het kan, vechten voor jezelf en ja….. daar hoort een terugval helaas ook bij!!!
Echt veel sterkte erbij toegewenst, want ik snap heel goed hoe moeilijk het nu voor je is, maar weet….vergelijkbaar met de pijn die je voelt als je van je fiets afvalt…..
Die zin hoef ik denk ik niet meer af te maken, ik denk dat je dat wel weet.
Succes bij het maken van de juiste keus!
NB. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer de helft van cliënten met een angst- of depressieve stoornis binnen 4 jaar terugvalt is dat dat de mensen die alert zijn op de symptomen minder terugvallen, vergelijkbaar met een herpes infectie.